مبحث اوّل: تعریف، موضوع و منابع حقوق اداری 21
گفتار اوّل: تعریف و موضوع حقوق اداری 21
الف) اداره چیست؟ 21
گفتار دوم: قلمرو حقوق اداری 26
گفتار سوم: منابع حقوق اداری 27
الف) قانون 28
ب) عرف 29
ج) رویه قضایی 29
مبحث دوم: مبانی نظری حقوق اداری 30
گفتار اوّل: جایگاه اداره و کارکرد آن 30
گفتار دوم: مأموریت‌ها و وظایف اداره 32
گفتار سوم: فلسفه وجودی سازمان‌های اداری 34
نظریه خدمات عمومی: 34
مفهوم خدمات عمومی و تحولات آن 36
اصول حاکم بر خدمات عمومی 38
نحوه اداره خدمات عمومی 40
فصل دوم: سازمان‌های اداری 42
مبحث اوّل: اصول حاکم بر سازمان‌های اداری 42
مقدمه 42
گفتار اوّل: اصول حقوقی حاکم بر سازمان‌ها 43
بند اوّل: اصل حاکمیت قانون بر اداره 43
نتایج اصل حاکمیت قانون 44
ضمانت اجرای اصل قانونی بودن 44
بند دوم: اصل سلسله مراتب اداری 46
بند سوم: شخصیت حقوقی سازمان‌های اداری 47
شخص حقوقی چیست؟ 47
آثار شخصیت حقوقی 48
انواع اشخاص حقوقی 48
وجوه افتراق اشخاص حقوقی، حقوق خصوصی و عمومی: 48
تقسیم‌بندی اشخاص حقوقی حقوق عمومی 49
آیا اجزاء دولت دارای شخصیت حقوقی هستند؟ 50
بند چهارم: ایجاد و سازمان‌دهی دستگاه‌های اداری یا اشخاص حقوقی
حقوق عمومی 51
گفتار دوم: اصول فنی حاکم بر سازمان‌های اداری 52
بند اوّل: تمرکز اداری 53
بند دوم: عدم تمرکز اداری 54
شرایط تحقق عدم تمرکز اداری 54
انواع عدم تمرکز اداری 55
ارزیابی تمرکز و عدم تمرکز اداری 56
مبحث دوم: سازمان‌های متمرکز اداری در ایران و مقامات آن 57
گفتار اوّل: تاریخچه سازمان اداری در ایران 57
انقلاب و آثار آن براداره امور عمومی 62
گفتار دوم: سازمان اداری متمرکز در ایران 64
مقامات سازمان اداری مرکزی ایران 64
بند اوّل: مقامات عالی سازمان اداری کشور 65
الف) وظایف و اختیارات رئیس جمهور به عنوان رئیس کشور 67
ب) وظایف و اختیارات رئیس جمهور در قوه مجریه 70
نهاد ریاست جمهوری 72
الف) معاونین رئیس جمهور 72
ب) وزراء 74
وظایف و اختیارات وزراء 75
واگذاری اختیارات 76
الف) تفویض اختیار 77
شرایط صحت تفویض اختیار 77
آثار تفویض اختیار 78
بند دوم: مقامات مرکزی در محل 81
تقسیمات کشوری و مبنای آن 83
مرجع تعیین واحدهای تقسیمات کشور 83
واحدهای تقسیمات کشوری، سازمان اداری و مقامات آن: 84
اوّل ـ استاندار و استان 84
چگونگی عزل و نصب استاندار 85
جایگاه استاندار در نظام اداری کشور 85
وظایف و اختیارات استاندار 86
الف) وظایف و اختیارات استاندار به‌عنوان نماینده دولت 87
ب) وظایف امنیتی استانداران 89
پ) وظایف نظارتی استاندار 90
ت) وظایف استاندار در مورد شوراها 90
ث) وظایف استانداران در مورد امور بیگانگان 91
ج) وظایف ویژه استاندار 91
چ) وظایف اداری استاندار 92
مسئولیت استاندار 92
عزل و نصب فرمانداران 93
وظایف و اختیارات فرماندار 93
عزل و نصب بخشدار 94
وظایف و اختیارات بخشداران 94
گفتار سوم: نهادهای شورایی درسازمان مرکزی اداره کشور 95
بند اوّل: شورای عالی اداری 96
ترکیب اعضای شورای عالی اداری 96
وظایف و اختیارات شورای عالی اداری 97
بند دوم: شورای عالی انقلاب فرهنگی 100
اهداف شورای عالی انقلاب فرهنگی 100
وظایف شورای عالی انقلاب فرهنگی 101
جایگاه‌حقوقی شورای‌عالی انقلاب فرهنگی و محدوده وظایف و اختیارات آن 102
مبحث سوم: سازمان‌های اداری غیرمتمرکز 107
گفتار اوّل: سازمان‌های محلی (شوراهای محلی) 107
کیفیت انتخابات و شرایط انتخاب‌کنندگان و انتخاب‌شوندگان 109
شرایط انتخاب‌کنندگان 110
شرایط انتخاب‌شوندگان 110
اجرای انتخابات و نظارت بر آن 112
نظارت بر انتخابات 113
انواع شوراها و وظایف آنها 113
وظایف شورای اسلامی روستا 114
وظایف و اختیارات شورای بخش 116
وظایف شورای اسلامی شهر 118
نهاد شهرداری و شهردار 119
شهردار 121
وظایف شورای شهرستان 122
وظایف و اختیارات شورای استان 122
وظایف و اختیارات شورای عالی استان‌ها 123
نظارت بر شوراها 124
چه نوع شکایاتی قابل طرح در هیأت حل اختلاف است؟ 125
گفتار دوم: سازمان‌های فنی 129
بند اوّل: مؤسسات عمومی 129
ویژگی‌های مؤسسات عمومی 129
اقسام مؤسسات عمومی 130
مؤسسه دولتی چیست؟ 131
شرکت دولتی چیست؟ 131
مؤسسه و نهاد عمومی غیر دولتی 132
نظام حقوقی مؤسسات عمومی 133
ساختار اداری مؤسسات عمومی 134
بند دوم: نظام حرفه‌ای 135
نظام حرفه‌ای چیست؟ 135
تعریف نظام حرفه ای در قوانین موضوعه 136
پیشینه قانونی نظام حرفه‌ای در ایران 137
اهداف و وظایف نظام حرفه‌ای 139
فصل سوم: کنترل سازمان‌های دولتی 141
مبحث اوّل: نظارت اداری 142
گفتار اوّل: نظارت اداری بر سازمان‌های اداری مرکزی و کارکنان آن 142
گفتار دوم: نظارت اداری بر نهادهای غیر متمرکز 144
مبحث دوم: نظارت پارلمانی 144
مبحث سوم: نظارت قضایی بر سازمان‌های اداری کشور 146
گفتار اوّل: سازمان بازرسی کل کشور 146
وظایف سازمان بازرسی کل کشور 147
نحوه بازرسی سازمان و مأمورین آن 149
چگونگی بازرسی 149
اختیارات بازرسان به هنگام بازرسی 150
گفتار دوم: دیوان عدالت اداری 152
ساختار و جایگاه دیوان عدالت اداری 154
بند اول: صلاحیت و حدود اختیارات دیوان عدالت اداری (شعب
دیوان) 155
چه اشخاصی حق طرح دعوی در دیوان دارند؟ 160
ارزیابی نظرات 164
نظریه شورای نگهبان در خصوص محدوده اختیارات دیوان 172
دیوان عدالت اداری صلاحیت رسیدگی به چه نوع دعاوی علیه دولت را
دارد 175
دیوان عدالت و دعاوی الزام دستگاه دولتی به جبران خسارت 175
بند دوم: آیین دادرسی دیوان عدالت اداری 177
اول: شیوه رسیدگی به شکایات در شعب دیوان 179
نکات خاص در دادرسی دیوان عدالت 181
دوم: شیوه رسیدگی به شکایات نسبت به آیین‌نامه‌ها و تصویب نامه‌ها
(تصمیمات 184
عام‌الشمول) 184
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری و صلاحیت آن 185
اجرای احکام دیوان عدالت اداری 188
ضمانت اجرای آراء دیوان عدالت اداری 188
بخش دوم - استـخـدام‌در قانون استخدام کشوری و در قانون مدیریت خدمات
کشوری 191
فصل اوّل: کلیات 193
مقدمه 193
مبحث اوّل: اصول حاکم بر استخدام 196
مبحث دوم: تبیین مفاهیم در مقررات استخدامی 201
الف) مستخدم یا کارمند دولت کیست؟ 201
ب) مأمورین به خدمات عمومی چه کسانی هستند؟ 203
ج) پست سازمانی 206
د) شغل 207
مبحث سوم: ماهیت حقوقی استخدام 207
فصل دوم: دایره شمول قانون مدیریت خدمات کشوری و انواع استخدام 210
مبحث اوّل: دایره شمول قانون مدیریت خدمات کشوری و مستثنیات آن 210
مستثنیات قانون مدیریت خدمات کشوری 211
الف ـ دستگاه‌های مستثنی شده 212
ب) مقامات مستثنی شده 213
ج) مشاغل مستثنی شده 214
مبحث دوم: انواع استخدام 215
1- استخدام رسمی 216
وضعیت مستخدمین موجود 217
2- استخدام پیمانی 217
3- اشتغال ساعتی در دستگاه‌های اجرائی 221
4- تأمین خدمات از طریق مناقصه 221
5- استخدام به عنوان کارگر 222
فصل سوم: ورود به خدمت دولت 223
مبحث اول: شرایط ورود به خدمت دولت 223
مبحث دوم: دوره آزمایشی 228
فصل چهارم: حقوق و مزایای کارمندان 231
مقدمه 231
مبحث اوّل: حقوق و مزایای مادی 231
حقوق و مزایای کارمندان در قانون مدیریت خدمات کشوری 233
الف‌ـ حقوق ثابت 234
ب ـ فوق‌العاده‌ها 239
ج ـ عائله‌مندی 241
د ـ تفاوت تطبیق 242
هـ. ـ سایر پرداختها 242
و ـ عیدی 242
مبحث دوم: حقوق غیرمادی مستخدم 243
انواع مرخصی‌ها 243
حق حمایت قضایی 246
فصل پنجم: تکالیف کارمندان و تخلفات اداری 247
مبحث اوّل: در تکالیف کارمند 247
مبحث دوم: تخلفات اداری 256
مقدمه 256
تخلف اداری چیست؟ 257
انواع تخلفات و مجازات‌های اداری 259
دستگاه‌های مشمول قانون رسیدگی به تخلفات اداری و مستثنیات
آن 261
آیین دادرسی رسیدگی به تخلفات اداری 262
صلاحیت محلی هیأت رسیدگی به تخلفات اداری 266
رسیدگی در هیأت‌ها حضوری است یا غیرحضوری؟ 268
صدور رأی 269
تجدیدنظر نسبت به آراء هیأت بدوی 271
هیأت عالی نظارت 271
دیوان عدالت اداری 273
اصلاح یا تغییر آراء 274
اعمال مجازات شدیدتر 274
تأثیر رسیدگی اداری و قضایی بر یکدیگر در مورد اتهامات مستخدمین 275
اثر برائت مستخدم از اتهام انتسابی 280
وضعیت‌های خاص در رسیدگی به تخلفات اداری 280
فصل ششم: خروج از خدمت دولت 282
مبحث اوّل: استعفاء 282
مبحث دوم: بازنشستگی 284
گفتار اول: شرایط بازنشستگی 285
بند اول ـ شرایط بازنشستگی در ق.ا.ک. و قوانین ذی ربط 286
بازنشستگی اختیاری 286
بند دوم ـ شرایط بازنشستگی درقانون مدیریت خدمات کشوری 291
گفتار دوم: آثار بازنشستگی 294
تغذیه مالی حقوق بازنشستگی 296
موارد استرداد کسور بازنشستگی 298
محاسبه حقوق بازنشستگی و وظیفه 300
جداول حقوق بازنشستگی و وظیفه در قانون مدیریت خدمات
کشوری 302
موارد قطع حقوق بازنشستگی 304
توقیف حقوق بازنشستگی به علت محکومیت‌های حقوقی 308
مبحث سوم: از کارافتادگی کلی کارمند 309
از کارافتادگی ناشی از کار یا به سبب انجام وظیفه 310
از کار افتادگی غیرناشی از کار 310
مبحث چهارم: فوت کارمند 311
میزان حقوق وظیفه وراث کارمند 313
الف) میزان حقوق وظیفه وراث کارمند شاغل و بازنشسته 313
ب) میزان حقوق وظیفه وراث کارمندان از کارافتاده 313
منع دریافت بیش از یک حقوق بازنشستگی یا حقوق وظیفه 314
تمرکز وجوه حاصل از کسور بازنشستگی و پرداخت حقوق بازنشستگی
و وظیفه 314
مبحث پنجم: بازخریدی 316
مبحث ششم: خروج ازخدمت به عنوان مجازات 318
فصل هفتم: تشکیلات و شوراهای تصمیم گیرنده در امور اداری و استخدامی 319
فصل هشتم ـ حالات استخدامی 324
مقدمه 324
1- حالت اشتغال 326
2- حالت انتقال 326
3- حالت مرخصی 329
4- حالت آمادگی به خدمت 329
5- حالت مأموریت 337
6- حالت خدمت زیر پرچم 339
7- حالت تعلیق 339
8- حالت انفصال موقت 342
9- حالت غیبت موجه 343
مبحث دوم: حالت هایی که رابطه استخدامی را قطع می‌کند 345
1- حالت بازنشستگی 345
2- حالت از کارافتادگی 345
3- حالت انفصال دائم 345
4- حالت استعفاء 346
5- حالت اخراج 346
6- حالت بازخریدی 347
بخش سوم - مسئولیت مدنی دولت و کارکنان آن 349
مقدمه 350
فصل اول: مبانی مسئولیت مدنی دولت و کارکنان آن 352
مبحث اول: تقصیر 352
گفتار اول: مبنای مسئولیت کارمندان دولت 354
تفکیک خطای اداری و شخصی کارمند و آثار آن 355
ضابطه تشخیص خطای شخصی کارمند از خطای اداری 355
گفتار دوم: مبنای مسئولیت مدنی دولت 358
مبحث دوم: مسئولیت بدون تقصیر 359
فصل دوم: ارکان مسئولیت مدنی دولت و کارکنان آن و آثار مسئولیت مدنی 362
مبحث اول: ارکان مسئولیت مدنی 362
1ـ تحقق ضرر 362
2ـ فعل یا ترک فعل زیانبار 363
3ـ وجود رابطه علیت میان فعل زیانبار و ورود خسارت 364
مبحث دوم: آثار مسئولیت مدنی دولت و کارمندان آن 365
گفتار اول: جبران خسارت 365
گفتار دوم: عوامل رافع جبران خسارت 366
بند اول: اعمال حاکمیت 366
بند دوم: عدم امکان جلوگیری از ورود زیان 368
فصل سوم : اعمال عمومی علت خسارت 369
مبحث اول : مسئولیت مدنی ناشی از عمل تقنینی (قانونگذاری) 369
گفتار اول: مسئولیت مدنی ناشی از عمل دستگاه قانونگذار 369
گفتار دوم : مسئولیت مدنی ناشی از عمل نمایندگان مجلس 371
مبحث دوم : مسئولیت مدنی ناشی از اعمال قضایی 373
مبحث سوم : مسئولیت مدنی ناشی از اعمال اداری (اعمال قوه مجریه) 375
گفتار اول : مسئولیت مدنی ناشی از اعمال اداری ناظر به افراد خاص 376
(تصمیمات و اعمال انفرادی) 376
الف) مسئولیت کارمندان 376
ب) مسئولیت دولت (اداره) 377
گفتار دوم : مسئولیت مدنی ناشی از تصمیمات عام الشمول (آئین نامه، 378
تصویب نامه، بخشنامه،....) 378
فهرست منابع 383
الف ـ منابع فارسی 383
ب ـ منابع خارج 384
